Accumulatieve kunst

Accumulatieve kunst

Accumulatieve kunst

Bij Curtain&ko GordijnKunst werken we aan kunst volgens een proces dat ik accumulatieve kunst noem.

‘Amucu’… ‘Amulucu’… ‘ Accu’… ‘Wattes’? Ik heb er al vele varianten op gehoord en zelfs bij correcte uitspraak blijven blikken nogal glazig. Staat u mij toe het woordje ‘accumulatieve kunst’ uit de doeken te doen, want er gaat zoveel prachtigs achter schuil. Ter introductie grijp ik naar het woordenboek. Deze zegt:
de accumulatie zelfst.naamw. (v.) Uitspraak:   [?kymy’la(t)si] Verbuigingen:   accumulatie|s (meerv.) proces waarbij er steeds meer van iets is’

Precies!

Aan de totstandkoming van een doek werken meerdere mensen in wisselende samenstelling. De één is een kunstenaar in tekenen, de ander is een kunstenaar in stof, de ander kunstenaar in naaien. Wij werken met een proces waarbij er steeds meer is van ‘kunst, schoonheid en creativiteit’. Dit accumuleert in het eindresultaat. Iedereen die meewerkt aan het doek draagt met zijn creativiteit en kwaliteit bij aan de Kunst van het eindproduct. Er vind een constante kruisbestuiving en versterking plaats.

20150513_133522

Een schets voor de Wolkenbouwers zoals gemaakt aan de keukentafel dient als basis voor het naaipatroon voor GordijnKunst

wolkenbouwersdetail7Het proces van accumulatieve kunst zou ik graag willen illustreren aan de hand van een voorbeeld. Het betreft de totstandkoming van het doek van de Wolkenbouwers voor de Wolkenfabriek. De wolkenfabriek is de creatieve hotspot van Groningen en is gevestigd in het voormalig SuikerUnie gebouw. Door zijn industriële omgeving doet het Berlijn-esk aan. Bij aanvang zaten we met z’n drieën aan tafel; Titia van de Wolkenfabriek, kunstenaar Angelique Boter en ik. Wat zien wij voor ons? We sloegen aan het wandelen, kijken, bedenken, discussiëren, schetsen, meten en schrijven. Een dwarrelende rookpluim verbeelt de verschillende tijdperken van het pand. Een zware, donkere rookpluim met arbeiders, geïnspireerd op het Sociaal Realisme, illustreert het industriële tijdperk. Een groep naaisters ‘naait’ de donkere rook naar nieuwe tijden in tinten van licht, lucht en goud en zilver. Het donkere van Sociaal Realisme gaat zo over in het liefelijke van Jugendstill. Dit nieuwe tijdperk resulteert in een explosie van creativiteit van kleurrijke wolken in de trant van Hundertwasser. Dit idee werdt uitgewerkt in vele schetsen van Angelique. Deze schetsen werden uitgewerkt in een naaipatroon. Samen met Titia hebben we in het atelier stoffen bij het naaipatroon uitgezocht. Dit pakket werd, met een begeleidende brief, ook wel ‘de bedoeling’ genoemd, opgestuurd naar Oekraïne. Voor ons begint het tijdperk van loslaten en afwachten. In Oekraïne begint de pret dan pas. Ook daar komen ze samen om ‘de bedoeling’ te bespreken en eventueel te verbeteren. Na maanden handwerk krijgen we het doek terug. Dit is overigens het meest extatische moment van het hele proces. Want weet je wat het leuke is? De dames in Oekraïne krijgen het iedere keer voor elkaar om het nóg mooier te maken dan wij ons hadden voorgesteld. Altijd zijn hun wijzigingen wel overdacht, terecht en nóg meer werk voor de naaisters zelf geweest. Elke keer weer zaaien wij ‘Ooh!’s’ en ‘Aah!s!’; van de klant, van het publiek en van de meewerkende mede-kunstenaars. Zolang dat zo is, zitten we goed.

Het is een visie op kunst, maar ook een visie op de mens. Het is een bevrijdingsproject. Als kind zijn we allemaal kunstenaar. Onze economie, scholings- en organisatiestructuren zitten vol wantrouwen, controle en kritiek. Eigen initiatief nemen, iets nieuws proberen of een risico nemen worden vaker afgestraft dan gestimuleerd. Later zitten velen van ons vol zelfkritiek, twijfel, faalangst ect. Sommigen van ons gaan geloven dat ze niet creatief zijn, leren het af en leven zo door. Sommigen van ons kunnen alleen nog ‘los’ denken met de nodige middeltjes. Dan wordt je die oom die pas los komt na een paar borrels op een feestje. Sommigen van ons moeten zichzelf op latere leeftijd herontdekken door middel van de hele scala aan therapieën en voor je het weet loop je in paarse toga door het bos te trommelen. Overigens, trek vooral je paarse toga aan als je dat helpt jezelf weer te herontdekken. Dat is belangrijk. De eerste keren is het functioneren in creatieve vrijheid voor iemand nog onwennig als een kind wat leert lopen. Het is een eer het proces te mogen meemaken van iemand die ontdekt dat hij mee mag denken met het creatieve proces en langzamerhand de innerlijke kunstenaar weer naar buiten komt. Daar komt nog bij dat voor één ieder de creatieve bevrijding onvermijdelijk positieve spill-over effecten brengt naar andere aspecten in hun leven. In die zin is het een emancipatieproject, niet het minst voor de Oekraïnse vrouwen.

Bij een gesprek op een expo-locatie hoor ik: ‘Heb je niet iets meer ‘eigens’?’

Een bevriende kunstenaar moet nog even wennen aan het idee. ‘Wij hebben op de academie altijd geleerd dat je zoveel mogelijk autonoom moet zijn.’ Says Who?! Het is inderdaad de heersende opvatting. Is het niet juist aan Kunst en de Kunstenmakers om de heersende opvatting is van wat kunst moet zijn te doorbreken? Het voelt in ieder geval als mijn vrolijke missie om de creërende kracht van het gezamelijke in de kunst te promoten. Je merkt het in meerdere vlakken in de maatschappij dat mensen elkaar weer meer opzoeken en gaan delen. Misschien zijn we de hoogtijdagen van het individualisme als hoogst haalbare voorbij?

Het accumulatieve werkproces hangt samen met een werkbenadering die ik voor het eerst benoemd hoorde door Ricardo Semler. Hij is de eigenaar van Semco, een metaal-onderdelen imperium. Hij heeft het Braziliaanse imperium van zijn vader overgenomen en daar een zeer revolutionaire, democratische en vrije bedrijfsstructuur geïmplementeerd. Zo heeft zijn bedrijf geen managers, zijn werknemers mogen zelf hun loon bepalen en er zijn geen vaste werktijden. Semco is één van de succesvolste bedrijven van Brazilië. Hij bevestigt dat dit haalbaar is in de praktijk. Zonder hem had ik dit gevoelsmatig ook zo aangepakt, maar misschien wat onzekerder en zoekender. Mensen worden serieus genomen en in dit vertrouwen en vrijheid doet iedereen nog beter zijn best en voelt men zich meer verbonden met het eindproduct. Het wordt een kwestie van persoonlijke trots. (Voor ieder die dit interessant vindt: De kapitale kracht van geluk van de VPRO http://tegenlicht.vpro.nl/afleveringen/2012-2013/Semler.html of het boek ‘Semco-stijl’ van Ricardo Semler)

Is een dergelijke werkwijze mogelijk binnen de kunst? Binnen ‘mijn’ accumulatieve proces van kunst hangt het in ieder geval inherent samen en is het een match made in heaven. Ik wil alleen nog maar meer en vaker samenwerken met anderen. Ik vraag kunstenaars; ‘Wat zie jij voor je? Samen met een klant doen we onze ogen dicht en slaan we aan het fantaseren; ‘Wat voor GordijnKunst wil je?’ De naaister vraag ik: ‘Wat denk jij dat het mooiste is?’accumulatief-proces

Je zou je haast afvragen wat ik nog doe. Meedenken, ontwerpen, initiëren, toonzetten, stoffen selecteren, tekenen, organiseren. Ik beweeg mij actief over alle lagen en maak het framework van accumulatieve kunst mogelijk waarbinnen mensen kunnen functioneren. Dat is voor mij ook de kunst. Ik zit overal tussendoor in het doek verwoven, maar heb mijn alleenrecht op kunstzinnigheid laten gaan. Het benoemen is moeilijk en daarom heb ik mijzelf maar creatrice van GordijnKunst genoemd.

Met dit alles sta ik aan het begin van een heel mooi, kleurrijk, creatief en kunstzinnig avontuur! Wees welkom mee te doen.

0 Comments

  1. Your comment is awaiting moderation.

  2. Your comment is awaiting moderation.

  3. Your comment is awaiting moderation.

  4. Your comment is awaiting moderation.

  5. Your comment is awaiting moderation.

  6. Your comment is awaiting moderation.

  7. Your comment is awaiting moderation.

  8. Your comment is awaiting moderation.

  9. Your comment is awaiting moderation.

  10. Your comment is awaiting moderation.

  11. Your comment is awaiting moderation.

  12. Your comment is awaiting moderation.

  13. Your comment is awaiting moderation.

Leave a Comment